Toegankelijkheid in de klassieke zin betekent dat gebouwen en openbare ruimtes, vervoer en voorwerpen voor dagelijks gebruik, werkplekken en appartementen, diensten en recreatiefaciliteiten zo zijn ontworpen dat alle mensen er zonder hulp van derden toegang toe hebben. Als we het over de digitale wereld hebben, betekent dit in principe hetzelfde: vrije toegang tot internet en andere digitale toepassingen voor iedereen.
Maar hoe moet dit werken? Alles wat digitaal is, is audiovisueel, nietwaar?

En daar ligt de uitdaging. Hoe ontwerp je een audiovisueel medium zodanig dat bijvoorbeeld mensen met een visuele of auditieve beperking er net zo goed toegang toe hebben als andere mensen?

SOORTEN BEPERKINGEN

Verschillende soorten handicaps hebben verschillende effecten op het gebruik en de perceptie van digitale sites en inhoud. We maken onderscheid tussen visuele, motorische, auditieve en cognitieve beperkingen:

Visuele beperkingen

• Blindheid
• Verminderd gezichtsvermogen
• Kleurenblindheid 

Voor blinden zijn er hulpmiddelen om websites te 'horen'. Ze gebruiken luidsprekers en zogenaamde schermlezers, d.w.z. software die digitale tekst omzet in spraak of een tactiel schriftsysteem (braille). Het uitvoerapparaat hiervoor wordt een verversbaar braillescherm genoemd. Deze ondersteunende technologieën worden ook wel ondersteunende technologieën (AT) genoemd. Bekende schermlezers zijn VoiceOver voor iOS, macOS, JAWS of NVDA voor Windows. Ze bieden ook een breed scala aan sneltoetsen om rechtstreeks naar alinea's, koppen of links te navigeren, of om binnen tabellen te bewegen.

Schermlezers worden niet alleen gebruikt door volledig blinde mensen; mensen met een visuele beperking gebruiken deze hulpmiddelen in combinatie met een schermvergroter (een app die delen van het scherm kan vergroten), en ze zijn ook nuttig voor mensen met leesproblemen of mensen die gesproken tekst gemakkelijker begrijpen. Kleurenblinde mensen kunnen geen kleuren zien, alleen contrasten, d.w.z. donker en licht; mensen met een kleurenzienstoornis zien bepaalde kleuren "anders". Kleurenblindheid komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en kan zich op veel verschillende manieren manifesteren: beperkingen in het zien van rood of groen, roodblindheid, enz.

 

BEELDEN OMZETTEN IN TASTZINTUIGELIJKE WAARNEMINGEN

Om blinde gebruikers toegang te geven tot functies en inhoud met behulp van schermlezers, moet alle inhoud ook beschikbaar zijn als tekst of tekstequivalent (bijvoorbeeld voor afbeeldingen en grafieken) en moet deze met het toetsenbord kunnen worden bediend. Alle bedieningselementen, koppen, tabellen, links enz. moeten dienovereenkomstig worden gemarkeerd, zodat de schermlezer ze correct kan interpreteren en hardop kan voorlezen. Video's met informatie hebben vaak naast de reguliere audiotrack ook een audiodescriptie nodig, waarin wordt uitgelegd wat er in de video gebeurt.

Voor gebruikers met een visuele beperking moeten bepaalde contrastverhoudingen in acht worden genomen. Links en knoppen moeten een zichtbare focus hebben. Het moet bijvoorbeeld duidelijk zijn of de knop momenteel actief is, bijvoorbeeld door een zichtbare rand te gebruiken. De hoverfocus moet ook duidelijk zichtbaar zijn. Over het algemeen moet alle belangrijke informatie als tekst worden weergegeven. Tekst binnen afbeeldingen moet worden vermeden.

 

Bewegingsbeperkingen

• Trage reactietijd
• Verminderde fijne motoriek

Mensen met een bewegingsbeperking kunnen het ook behoorlijk moeilijk vinden om een computer te gebruiken. Ongeveer 1,2 miljoen mensen in Europa lijden aan de ziekte van Parkinson. Voor hen is het uiterst moeilijk om een muis te bedienen. Hetzelfde geldt voor mensen met ruggenmergletsel, verlamming, verloren ledematen, spierziekten of artritis. Zij kunnen ondersteunende hulpmiddelen gebruiken, zoals oogbesturing, spraakherkenningssoftware, mond- of hoofdstylussen en speciaal geoptimaliseerde toetsenborden of invoerapparaten met drukknoppen.

ALTERNATIEVEN VOOR DE MUIS

De gebruikersinterfaces van browsers en besturingssystemen moeten volledig met het toetsenbord te bedienen zijn. Klikbare elementen moeten een bepaalde grootte en uitstraling hebben, zodat ze als zodanig kunnen worden geactiveerd en herkend. Bewegende knoppen en links die over het scherm dwalen, moeten volledig worden vermeden. Lange lijsten en grote hoeveelheden inhoud moeten zo worden gestructureerd en gemarkeerd dat ze kunnen worden overgeslagen. Gebruikers moeten tijdig worden geïnformeerd over het einde van een sessie en de mogelijkheid krijgen om de sessie te verlengen. Acties die leiden tot het sluiten van een contract of het plaatsen van een bestelling moeten als zodanig worden gemarkeerd, en als ze per ongeluk worden geïnitieerd, moet het mogelijk zijn om de actie ongedaan te maken.

 

Akoestische beperkingen

• Doofheid
• Gehoorstoornis

Het is duidelijk dat audio niet nuttig is voor mensen zonder gehoor. Zij hebben alle informatie in visuele vorm nodig, d.w.z. als tekst of video. Doofblinde mensen hebben meestal toegang tot inhoud op het web met een brailleleesregel die automatisch wordt vernieuwd. Voor dit doel zijn speciale toetsenborden met een ingebouwde brailleleesregel ontwikkeld.

Het is duidelijk dat audio niet nuttig is voor mensen zonder gehoor. Zij hebben alle informatie in visuele vorm nodig, d.w.z. als tekst of video. Doofblinde mensen hebben meestal toegang tot inhoud op het web met een brailleleesregel die automatisch wordt vernieuwd. Voor dit doel zijn speciale toetsenborden met een ingebouwde brailleleesregel ontwikkeld.

GELUIDEN VISUALISEREN

Audio-opnames kunnen worden getranscribeerd. De transcriptietekst bevat dezelfde informatie als het audiobestand. Als het nodig is om onderscheid te maken tussen verschillende stemmen, moeten de sprekers dienovereenkomstig worden gemarkeerd. Relevante geluiden zoals muziek of applaus moeten ook in geschreven vorm worden vastgelegd. Video's met een audiotrack moeten ondertitels hebben die synchroon lopen met wat er in de video gebeurt.

 

Cognitieve stoornissen

• Leerstoornissen
• Afleidbaarheid
• Concentratieproblemen

Geestelijke beperkingen zijn de meest voorkomende handicap. Neem bijvoorbeeld Alzheimer: in Duitsland lijden ongeveer 1,6 miljoen mensen aan deze ziekte. Cognitieve beperkingen kunnen aangeboren zijn of tijdens de ontwikkeling van een kind ontstaan, of ze kunnen worden veroorzaakt door ongelukken, infecties of door chemische verontreiniging en andere omgevingsfactoren. Ze uiten zich in een beperkt begrip, een lage tolerantie voor buitensporige cognitieve eisen of beperkte probleemoplossende vaardigheden. Andere soorten cognitieve beperkingen zijn onder meer kortetermijngeheugenverlies, concentratiestoornissen en lees- of rekenproblemen. Knipperende of flitsende effecten kunnen epileptische aanvallen veroorzaken, een aandoening die bekend staat als fotosensitieve epilepsie.

 

Eenvoudige, begrijpelijke gebruikersbegeleiding

Voor alle mensen met een verminderd begrip moeten het ontwerp van gebruikersinterfaces, navigatie en inhoud zo eenvoudig mogelijk zijn. Soms kunnen helpfuncties helpen bij ingewikkelde handelingen of inhoud. Opties moeten goed gestructureerd en beperkt zijn. Video- en audiospelers moeten beperkt blijven tot relevante inhoud en zo kort mogelijk zijn.

Voor gebruikers met kortetermijngeheugenverlies is het handig om paden te hebben die de huidige stap weergeven, bijvoorbeeld bij het bestellen van iets. Informatie moet altijd worden opgeslagen wanneer de gebruiker naar een ander scherm gaat.

Mensen met aandachtstekortstoornissen kunnen gemakkelijk worden afgeleid door storende elementen. Hier is het nuttig om elementen zoals advertenties, carrousels en flitsende video- of audiocontent tot een minimum te beperken.

Om uw inhoud begrijpelijker te maken voor mensen met een leesbeperking, kunt u illustraties, video's of audio toevoegen aan de tekst.

 

Statistieken en doelgroepen

Handicaps in Duitsland in 2018 (Duits federaal bureau voor de statistiek)

► 7,8 miljoen ernstig gehandicapten

► 240.000 mensen met een visuele beperking, waarvan 70.000 blind zijn

► 4 miljoen analfabeten

► 10% met lees- en/of schrijfproblemen

► 80.000 dove mensen

► 190.000 mensen met gehoor-, evenwichts- of taalstoornissen

► 575.000 met beperkt gebruik van armen en/of benen

► 500.000 epileptici in behandeling

► 750.000 mensen met concentratiestoornissen

► 7,5 miljoen mensen met functioneel analfabetisme

Er zijn ongeveer 80 miljoen mensen met een handicap in de EU, wat neerkomt op ongeveer 15 % van de Europese bevolking.

 

Toegankelijkheidsfuncties helpen iedereen

Niet alleen mensen met een visuele, motorische, auditieve of cognitieve beperking profiteren van toegankelijk webdesign: ook andere groepen, zoals senioren, anderstaligen, migranten, toeristen en onervaren gebruikers, stellen een duidelijke, gemakkelijk te begrijpen UI-ontwerp op prijs. Zelfs zoekmachines belonen toegankelijk design met een betere plaatsing in de zoekresultaten.

Wetten, voorschriften en richtlijnen

Het doel van Richtlijn (EU) 2016/2102 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 is ervoor te zorgen dat websites en mobiele apps van overheidsinstanties toegankelijker worden gemaakt op basis van gemeenschappelijke toegankelijkheidseisen. De richtlijn verwijst naar de Europese norm EN 301 549 (Toegankelijkheidseisen voor overheidsopdrachten voor ICT-producten en -diensten in Europa), die onder meer de eis bevat om te voldoen aan WCAG 2.1 niveau AA (richtlijnen voor de toegankelijkheid van webcontent).

Deze richtlijn is in Duits recht omgezet met de BGG-wet (wet inzake gelijkheid voor mensen met een handicap) en de BITV 2.0 (wet inzake toegankelijkheid van IT). De inhoud moet niet alleen voldoen aan WCAG en EN 301 549 bijlage A, maar moet ook een toegankelijkheidsverklaring, een feedbackmechanisme en belangrijke inhoud in gebarentaal en eenvoudig Duits bevatten.

 

TESTPROCEDURES
VOOR HET CONTROLEREN VAN DE TOEGANKELIJKHEID

 

BITV-test

De zogenaamde BITV-test (www.bitvtest.de, in het Duits) biedt een gerenommeerde testmethodologie voor het volledig en betrouwbaar testen van de toegankelijkheid van websites en webapplicaties. De test is ontworpen in het kader van het Duitse BIK-project, dat tot doel heeft toegankelijke informatie-uitwisseling en communicatie te ondersteunen. Het project werd ondersteund door het Duitse federale ministerie van Arbeid en Sociale Zaken. De test wordt gebruikt en verder ontwikkeld door testlaboratoria in de BITV Test Prüfverbund Association.

Deze testmethodologie bevat 92 teststappen die ook voldoen aan de vereisten van WCAG 2.1 niveau AA en de relevante criteria van EN 301 549 bijlage A. Wanneer een testlaboratorium een testopdracht ontvangt, is de eerste stap het selecteren van webpagina's of schermen om een zo hoog mogelijke testdekking te garanderen.

Zo moeten alle belangrijke webtechnologieën die worden gebruikt, worden getest op toegankelijkheid. Het testrapport bevat de testresultaten, onderverdeeld in afzonderlijke teststappen, evenals praktische tips om het probleem aan te pakken. Hier kunt u ook een gratis zelftest doen, die u een idee geeft van de toegankelijkheid van uw eigen applicatie of website.

Er zijn verschillende tools die nuttig zijn voor het testproces: de zogenaamde Bookmarklets kunnen als bladwijzers in de browser worden opgeslagen (http://pauljadam.com/bookmarklets) en markeren bijvoorbeeld kopstructuren of tabelelementen direct op de website die wordt getest. Met de WCAG Color Contrast Checker kunt u contrasten markeren die te laag zijn, en de ARC Toolkit Chrome Plugin combineert verschillende toegankelijkheidscontroles in één tool. Zelfs met al deze tools vereisen de meeste teststappen handmatig testen en expertise om belemmeringen te identificeren en praktische oplossingen voor ontwerpers en ontwikkelaars te bedenken.

 

BIT inclusief BITV-softwaretest 

De BIT inklusiv BITV-softwaretest kan worden gebruikt om de digitale toegankelijkheid van applicatiesoftware voor een werkomgeving te controleren. Het BIT inklusiv Netzwerk-netwerk omvat testlaboratoria die advies en tests op het gebied van toegankelijkheid aanbieden. De test van BITV-conformiteit is gebaseerd op de eisen van de EU-norm EN 301 549, hoofdstuk 11. De test omvat 75 teststappen in de categorieën zichtbaarheid, bruikbaarheid, begrijpelijkheid, robuustheid, interoperabiliteit van ondersteunende technologie, gedocumenteerd gebruik, gebruikersvoorkeuren, auteursgereedschappen, documentatie en ondersteunende diensten.

De teststappen die in deze test zijn opgenomen, zijn openbaar en kunnen worden geraadpleegd op www.bit-inklusiv.de (in het Duits).

 

VOORBEELDEN VAN TOEGANKELIJK WEBSITE-ONTWERP

Grafische bedieningselementen (knoppen, klikbare logo's, banners enz.) moeten vergezeld gaan van alternatieve tekst om toegankelijk te zijn voor gebruikers van schermlezers.

<img   src=“images/logo. png“   height=“80px“ width=“260px“   class=“img- fluid   nav-logo-desktop“ alt=“Company Logo   Test

Diensten en Weboplossingen“>

 

Pictogramlettertypen die geen informatie bevatten, moeten worden verborgen voor schermlezers met behulp van aria-hidden="true", anders kan de schermlezer ze als speciale tekens voorlezen. Alternatieve tekst kan worden toegewezen met behulp van aria-label:

<button   aria-label=“Menu“>

<i   class=“fa   hamburger   menu“

aria-hidden=”true”></i>

</button>

 

De weergave-/verbergstatus van menu's en accordeonelementen moet worden gemarkeerd met aria-expanded: aria-expanded="true"voor de uitgevouwen status en aria-expanded="false" voor de verborgen status.

Om bepaalde delen van een website of webapplicatie toegankelijk te maken voor ondersteunende technologieën, moeten deze delen dienovereenkomstig worden gelabeld met behulp van HTML of een ARIA-rol.

ARIA beschrijft een methode om webcontent en webapplicaties toegankelijker te maken voor mensen met een handicap. Het biedt ontwikkelaars een tool om namen, rollen, statussen en eigenschappen van HTML-elementen te definiëren. ARIA mag alleen worden gebruikt wanneer er geen alternatieve realisatie in HTML mogelijk is – zoveel mogelijk HTML, zoveel ARIA als nodig is!

Gebruikers met kleurenblindheid hebben behoefte aan beelden met een hoog contrast; voor tekstuele inhoud, tekstgebaseerde knoppen enz. in lettergroottes kleiner dan 24 px (of 18,7 px, indien vetgedrukt) geldt een contrastverhouding van 4,5:1 of meer, en voor grotere lettergroottes (>=24 px) een contrastverhouding van 3:1 of meer. Voor afbeeldingen en grafische bedieningselementen volstaat een contrastverhouding van 3:1 ten opzichte van de aangrenzende kleuren. Uitzonderingen worden gemaakt voor afbeeldingen waarvan de kleuren niet kunnen worden gewijzigd, bijvoorbeeld logo's of vlaggen.

 

Webredacteuren

Het is niet voldoende dat ontwerpers en ontwikkelaars toegankelijkheidsfuncties implementeren: webredacteuren moeten er ook voor zorgen dat hun content toegankelijk is. Daarom is het belangrijk om hen training te geven. Vooral als het gaat om contentbeheer is het belangrijk dat afbeeldingen alternatieve tekst bevatten en dat lijsten en koppen niet alleen visueel worden gemarkeerd.

Wat ons te wachten staat

Aangezien de publieke sector wettelijk verplicht is om zijn digitale inhoud toegankelijk te maken, besteden zijn instanties meer aandacht aan het voldoen aan de vereisten van BITV. Daarom krijgen steeds meer softwareontwikkelaars en webbureaus te maken met toegankelijkheidstaken. Daarnaast is er de nieuwe EU-richtlijn 2019/882 binnen de Europese toegankelijkheidswet, die uiterlijk in juni 2022 in nationaal recht moet worden omgezet. Deze richtlijn beschrijft de toegankelijkheidseisen voor producten en diensten. Dit betekent dat delen van de e-commercesector binnenkort toegankelijkheidsfuncties zullen moeten integreren. Uiterlijk op dat moment zal digitale toegankelijkheid voor iedereen een aandachtspunt zijn.

 

---

 

De auteur: Sascha Noack

 SASCHA NOACK is CEO van TWIN CUBES GmbH, met hoofdkantoor in Illingen bij Stuttgart, Duitsland. Sascha werkt al meer dan 15 jaar als IT-consultant. In zijn advieswerk richt hij zich op testmanagement en testprocesverbetering voor complexe IT-projecten. Daarnaast heeft hij uitgebreide kennis op het gebied van toegankelijke webontwikkeling, geeft hij workshops en schrijft hij deskundige adviezen over toegankelijkheid.

 

 

 

SAMENWERKING TUSSEN MyQ TWIN CUBES GmbH

Aangezien het de primaire missie MyQis om een gepersonaliseerde oplossing te bieden die intuïtief is voor zijn gebruikers, MyQ besloten om de web-UI in MyQ versie 8.2 te optimaliseren om aan de bovengenoemde richtlijnen te voldoen. In nauwe samenwerking met Twin Cubes GmBH heeft MyQ de virtuele interface aangepast om aan alle toegankelijkheidseisen te voldoen. 

Twin Cubes GmbH heeft de ontwikkelaars MyQ geholpen om aan alle vereisten voor de toegankelijkheidscertificering te voldoen en hen geholpen bij het testen van het nieuwe product. Het toegankelijkheidsproces nam meer dan 50 uur aan consultaties, voorlopige rapporten en eindtests in beslag, naast honderden uren aan ontwikkeling tussen juli 2020 en maart 2021. De nieuwste toegankelijkheidspatch werd op 1 april 2021 uitgebracht als onderdeel van een volledig nieuwe softwareversie, MyQ 8.2, die ook werd gecertificeerd.

Nu helpt de toegankelijke MyQ -webinterface gebruikers met een handicap bij het beheren van hun afdruktaken en stelt het MyQ -systeembeheerders in staat om geavanceerde beheeropties te gebruiken.

Functies die beschikbaar zijn voor beheerders en gebruikers in de webinterface van MyQ 8.2:

 

  

Alle gebruikers moeten de mogelijkheid hebben om gebruik te maken van geavanceerde tools die hen helpen bij hun dagelijkse taken. MyQ daarom een toegankelijke ervaring uitgebreid naar de mobiele applicatie MyQ Mobile Client, waarmee alle afdruktaken vanaf de telefoon van de gebruiker kunnen worden uitgevoerd.

 

Verhoog uw toegankelijkheid met MyQ